Een half jaar na de lancering van de fotowedstrijd Landschapskunst mogen we de tien winnende inzendingen bekendmaken. Allen zijn prachtige meesterwerken waarin het karakteristieke Nederlandse landschap op een bijzondere manier is vastgelegd.
Nederland is het land van de landschapskunst, we zijn er wereldberoemd om geworden. De meesterwerken van Jacob van Ruisdael, Jan van Goyen en Piet Mondriaan zijn in ons collectieve geheugen gegrift. De fotowedstrijd was een onderdeel van ons project ‘Natuurlijk Cultuurrijk’. Met dit project proberen we de verborgen verhalen achter het landschap te ontsluiten. Tegenwoordig worden landschappen namelijk niet meer alleen op het witte doek gevangen, maar ook veelvuldig gefotografeerd. Het vastleggen van ons unieke landschap is nu weggelegd voor ons allemaal. “De uitdaging was een blik op dát landschap te geven dat men graag zou willen meenemen naar de toekomst”, vertelt Marieken Nieuwdorp, directeur van De Groene Koepel. “Er zijn maar weinig plekken ter wereld waar het landschap zo divers is als in Nederland. Het is het meest tastbare, toegankelijke erfgoed dat we hebben, met een enorme vertelkracht.”
Er zijn tientallen prachtige foto’s ingestuurd, van polderlandschappen met molens en grazende schapen op een dijk tot de ondergaande zon vanaf het strand. Met grote zorg is er een top 10 geselecteerd door een vakjury. De uiteindelijke winnaar is Wim Hoek met zijn foto van de kwelder op Schiermonnikoog.
Mooie prijzen
De jury ligt toe waarom juist deze foto als winnaar uit de bus is gerold: “De wolkenlucht, zo bepalend voor het Nederlandse landschap, is hier wel uitzonderlijk prachtig en groots. De foto geeft een landschap van een Waddeneiland weer, waar Nederlanders vaak bewust het landschap ervaren. Dit landschap is ook opgebouwd uit echt Hollandse landschapselementen zoals het water, het gras en de koeien. Het bootje ’trekt’ je het beeld in en laat je merken hoe bijzonder het in het landschap voelt. De dreigende wolken, die hier wel een ruimteschip uit een sciencefiction serie lijken, maken het gevoel van weidsheid welhaast overweldigend. Heel goed gezien, gekozen en mooi weergegeven door de fotograaf.”
Alle tien winnende foto’s worden vanaf maandag 16 november met een eervolle vermelding op de website van fotografietijdschrift Focus vermeld. Tevens krijgen zij een mooie plek in de digitale nieuwsbrief van Focus. Bovendien ontvangen de nummers 1, 2 en 3 een jaar lang gratis het prachtige fotografiemaandblad op hun deurmat. Tot slot mogen alle tien de winnaars een keer gratis naar Fotomuseum Den Haag, waar altijd interessante en relevante fotografie van nu wordt getoond. Ook krijgen zij toegang tot het naastgelegen Kunstmuseum, waar in 2021 een schilderijententoonstelling Hollands landschap (wijzigingen voorbehouden) te zien zal zijn.
De vakjury bestond uit een driekoppig panel, met een zeer gevarieerde achtergrond in fotografie: Maartje van den Heuvel, conservator fotografie bij de Bijzondere Collecties van Universiteit Leiden en interdisciplinair (kunstgeschiedenis/landschapsarchitectuur) gepromoveerd op fotografie van het Nederlandse landschap; Jannie de Kruijff, redacteur fotografie bij fotografietijdschrift Focus; en Loek van Vliet, professioneel fotograaf van het internationale cultuurlandschap en docent fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Maartje van den Heuvel, tevens mede-initiatiefneemster van de fotowedstrijd, vertelt: “We zijn echt op zoek gegaan naar de karakteristieken die ons Nederlandse landschap haar identiteit geven. Oude meesters als Jacob van Ruisdael en Jan van Goyen zijn er niet voor niets wereldberoemd om geworden. De winnende foto’s hebben weten vast te leggen waar het in het Nederlandse landschap zo vaak om draait: water, weidsheid en dramatische wolkenluchten.”
Hieronder is de top 10 van de ingezonden foto’s te zien, inclusief jurycommentaar bij de nummers 1, 2 en 3. De rest van de top 10 is in willekeuring volgorde weergegeven.
“De foto geeft heel elementair weer waar het in Nederlands landschap om gaat: water, zand, weidsheid en dramatische wolkenluchten. De compositie en het licht zijn prachtig. De kleine figuurtjes van vissers en wandelaars in het midden doen je de grootsheid van het landschap en de nietighid van de Nederlander tussen al dat water en die weidsheid voelen: een samenvatting van de geschiedenis van de Nederlander in zijn/haar landschap.”
“Veel van de typisch Nederlandse omgang met het landschap komt in deze foto naar voren: de rationele inrichting van land en water om het landschap als verdedigingswerk te gebruiken, de geometrische vormen waarvan de grafische werking nog eens wordt benadrukt door het zwart-wit, het feit dat dit gemaakte landschap weer is ‘teruggegeven’ aan de natuur.”
Ad Witte – Driemolenweg tussen Meerkerk en Lexmond
“De beroemde elementen waar het Nederlandse landschap om draait: water, molens, weiden, wolkenluchten in een bijzondere vorm. De wolken nemen een heel bijzondere en belangrijke plek in als reflectie in het water, terwijl het typische landschap zich bevindt als strookje langs de horizon.”
Ine Krijne – Heumens Oord bij Nijmegen
“Het bijzondere gevoel van een wandeling in het bos is in deze foto wel heel mooi weergegeven: de prachtige lichtval en zonnestralen, de donkere takken in de voorgrond die diepte in het beeld brengen, de vele takken die in allerlei grijstinten tot bijna kant zijn verweven, de centrale compositie die geborgenheid teweegbrengt. Prachtig gedaan en je kunt de geur van het bos bijna ruiken.”
Marc Lievestro – Molendriegang Leidschendam
“Een landschap met molens loopt snel het risico cliché te worden gevonden: in dit geval maken het tijdstip van de dag, het licht en de mysterieuze mist dat dit oer-Hollandse landschap wel heel subliem eruitziet.”
Sjoerd Hogerhuis – Jouswier
“Mooi hoe dit typisch Nederlands landschappelijke verschijnsel van het terpdorp wordt gekozen. De karakteristieke vorm van de terp wordt geëchood in de vormen van de bomen, de wolken en het schijnsel in de lucht. De compositie benadrukt rust, evenwicht tijdloosheid in het landschap.”
Mirella Vosters – Natuurgebied De Malpie, Valkenswaard
“Een heel subtiel gevormd landschap, de warme rode tinten in de voorgrond, de koelere kleuren in de achtergrond. Het landschap is een evenwichtig geheel dat rust uitstraalt.”
Rob Slinkert – Keent bij de kruising; Hans en Grietweg/Velpseweg en de Oude Maasdijk
“Ook dit is een wat verfrissender beeld: verleden en toekomst van het landschap – kleinschaligheid in de landbouw – worden hier verbeeld in een foto die aan de landschappen van Brueghel doet denken.”
Mark Vlek de Coningh – Landgoed Quadenoord
“Een wat verrassender beeld, omdat de bomenkap op de voorgrond is weergegeven in de zachte beeldtaal van de Romantiek. Ook het verticale en niet het ‘landscape’-formaat van het beeld is verfrissend.”
Stichting De Groene Koepel, te gast in de natuur
Postbus 413
3430 AK Nieuwegein
